دستگاه پوز چیست و چگونه کار می‌کند؟

دستگاه پوز چیست؟ در عصر دیجیتال، دستگاه پوز به‌عنوان یکی از ابزارهای ضروری در صنعت خرده‌فروشی و خدمات مالی شناخته می‌شود که تحول قابل توجهی در نحوه پردازش تراکنش‌ها ایجاد کرده است. دستگاه پوز یا همان دستگاه کارتخوان، که به‌طور کامل به سیستم‌های الکترونیکی و شبکه‌های بانکی متصل است، به فروشندگان این امکان را می‌دهد که پرداخت‌های مشتریان را به‌سرعت و با دقت بالا پردازش کنند. عملکرد این دستگاه به‌طور خلاصه به این شکل است که اطلاعات کارت مشتری به‌وسیله یک خواننده کارت وارد سیستم می‌شود، سپس دستگاه با ارتباط برقرار کردن با شبکه‌های مالی و بانکی، صحت و اعتبار تراکنش را تأیید کرده و مبلغ پرداختی را از حساب مشتری کسر و به حساب فروشنده منتقل می‌کند.

این فرآیند سریع و امن به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا تجربه خرید بهتری را برای مشتریان خود فراهم کنند و هم‌زمان امکان نظارت و تجزیه و تحلیل دقیق‌تر از فعالیت‌های مالی خود را داشته باشند. افزون بر این، دستگاه‌های پوز جدیدتر اغلب شامل قابلیت‌های اضافی نظیر مدیریت موجودی، چاپ رسید و ابزارهای تحلیلی هستند که به بهبود کلی عملکرد کسب‌وکارها کمک می‌کند و نقش مهمی در ارتقاء کارایی فروشگاه‌ها و خدمات مختلف ایفا می‌نماید.

دستگاه پوز چیست؟

تاریخچه پیدایش دستگاه پوز به دهه‌های میانی قرن بیستم بازمی‌گردد.

تاریخچه پیدایش دستگاه پوز

تاریخچه پیدایش دستگاه پوز به دهه‌های میانی قرن بیستم بازمی‌گردد، زمانی که نخستین سیستم‌های مکانیکی و الکترونیکی برای پردازش تراکنش‌های مالی معرفی شدند. در دهه ۱۹۷۰، با ظهور کارت‌های اعتباری و نیاز به سیستم‌های خودکار برای پردازش این تراکنش‌ها، دستگاه‌های پوز اولیه به‌طور گسترده‌تری به بازار عرضه شدند. این دستگاه‌ها که عمدتاً به‌صورت ساده و با قابلیت‌های محدود طراحی شده بودند، با استفاده از نوار مغناطیسی کارت‌ها، اطلاعات را خوانده و ثبت می‌کردند.

پیشرفت‌های عمده در فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه‌های بعدی، به‌ویژه در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، منجر به توسعه دستگاه‌های پوز مدرن شد که دارای قابلیت‌های پیشرفته‌ای چون اتصال به اینترنت، پردازش امن و چاپ رسید بودند. با ورود به هزاره جدید، دستگاه‌های پوز به‌طور چشمگیری بهبود یافته و اکنون امکاناتی مانند پردازش پرداخت‌های موبایلی، تحلیل داده‌ها و مدیریت موجودی را نیز ارائه می‌دهند. همچنین، دستگاه‌هایی مانند دستگاه کش لس که بدون نیاز به کارت فیزیکی تراکنش‌ها را انجام می‌دهند، به‌عنوان بخشی از این تحول بزرگ در زمینه فناوری پرداخت مطرح شده‌اند. این تحولات، دستگاه‌های پوز را به ابزارهای کلیدی در صنعت خرده‌فروشی و خدمات مالی تبدیل کرده است.

دستگاه پوز از چندین جزء اصلی تشکیل شده است.

اجزای اصلی دستگاه پوز و عملکرد آن‌ها

دستگاه پوز، که به‌طور کلی به‌عنوان نقطه فروش شناخته می‌شود، از چندین جزء اصلی تشکیل شده است که هرکدام نقش خاصی در فرآیند پردازش تراکنش‌های مالی ایفا می‌کنند. این اجزا شامل:

1خواننده کارت: این جزء وظیفه خواندن اطلاعات کارت‌های اعتباری یا دبیت را بر عهده دارد. خواننده کارت می‌تواند به‌صورت نوار مغناطیسی، تراشه یا ارتباط بی‌سیم باشد. اطلاعات موجود بر روی کارت به‌وسیله این خواننده به سیستم منتقل می‌شود.

2. صفحه نمایش : صفحه نمایش برای نشان دادن اطلاعات تراکنش، مبلغ قابل پرداخت و سایر پیام‌ها به مشتری و فروشنده استفاده می‌شود. این نمایشگر معمولاً در اندازه‌های مختلف و با قابلیت‌های متنوع مانند لمسی یا غیرلمسی موجود است.

3صفحه کلید : صفحه کلید به مشتریان و فروشندگان این امکان را می‌دهد که مبلغ پرداختی، اطلاعات مربوط به تراکنش و سایر ورودی‌ها را وارد کنند. این صفحه کلید ممکن است شامل دکمه‌هایی برای تایید یا لغو تراکنش نیز باشد.

4. پرینتر: بسیاری از دستگاه‌های پوز دارای پرینتر داخلی هستند که برای چاپ رسیدهای تراکنش و گزارش‌های مالی استفاده می‌شود. این رسیدها به مشتری و فروشنده کمک می‌کنند تا سوابق تراکنش‌ها را نگهداری کنند.

5پردازنده مرکزی : این بخش، مغز دستگاه پوز است که تمام محاسبات و پردازش‌های مورد نیاز برای تأیید و ثبت تراکنش‌ها را انجام می‌دهد. CPU به ارتباط با شبکه‌های بانکی و مالی برای تأیید اعتبار و پردازش پرداخت‌ها کمک می‌کند.

6اتصال به شبکه: این جزء به دستگاه پوز امکان می‌دهد تا به اینترنت یا شبکه‌های ارتباطی دیگر متصل شود. این اتصال برای ارسال و دریافت داده‌های تراکنش و ارتباط با سرورهای بانکی ضروری است.

عملکرد کلی دستگاه پوز به‌این‌صورت است که پس از وارد کردن اطلاعات کارت توسط خواننده، دستگاه با استفاده از پردازنده مرکزی به شبکه بانکی متصل می‌شود تا اعتبار تراکنش را بررسی کند. پس از تأیید، مبلغ از حساب مشتری کسر و به حساب فروشنده منتقل می‌شود، و رسیدی برای تأیید تراکنش چاپ می‌شود. این فرآیند سریع و دقیق به مشتریان و فروشندگان کمک می‌کند تا تراکنش‌ها را به‌صورت امن و بهینه مدیریت کنند.

فرآیند تراکنش در دستگاه پوز شامل چند مرحله کلیدی است.

فرآیند تراکنش در دستگاه پوز

فرآیند تراکنش در دستگاه پوز شامل چند مرحله کلیدی است که به‌طور کلی به‌ این صورت است که مشتری خرید خود را انتخاب کرده و مبلغ نهایی را به فروشنده اعلام می‌کند. سپس، کارت اعتباری یا دبیت مشتری در دستگاه پوز وارد یا نزدیک می‌شود. سپس دستگاه پوز از طریق خواننده کارت، اطلاعات موجود بر روی کارت را که شامل شماره کارت، تاریخ انقضا و کد امنیتی است، دریافت می‌کند. این اطلاعات به‌وسیله نوار مغناطیسی، تراشه (Chip) یا فناوری بی‌سیم (NFC) خوانده می‌شود.

دستگاه پوز از طریق اتصال به شبکه‌های ارتباطی (مانند اینترنت) به درگاه پردازش پرداخت (Payment Gateway) متصل می‌شود. این مرحله شامل ارسال اطلاعات تراکنش به سرورهای بانکی یا پردازشگرهای مالی برای بررسی اعتبار و صحت تراکنش است. سرورهای بانکی یا پردازشگرهای مالی اطلاعات ارسالی را بررسی کرده و صحت و اعتبار کارت را تأیید می‌کنند. اگر کارت معتبر باشد و موجودی کافی وجود داشته باشد، تأییدیه‌ای به دستگاه پوز ارسال می‌شود.

پس از تأیید، مبلغ خرید از حساب مشتری کسر و به‌حساب فروشنده واریز می‌شود. این مرحله شامل ثبت تراکنش در سیستم‌های مالی و ایجاد سوابق مربوطه است. دستگاه پوز رسیدی که شامل جزئیات تراکنش، مبلغ پرداختی و اطلاعات فروشگاه است را چاپ می‌کند. این رسید به‌عنوان مدرک تراکنش برای مشتری و فروشنده عمل می‌کند.

در نهایت، دستگاه پوز پیام موفقیت‌آمیز بودن تراکنش را به مشتری و فروشنده نشان می‌دهد، و تراکنش به پایان می‌رسد. در صورت نیاز، فروشنده ممکن است گزینه‌هایی مانند دریافت امضا از مشتری یا انجام عملیات اضافی را انجام دهد. این فرآیند، که در چند ثانیه انجام می‌شود، به‌طور کامل به‌صورت خودکار و امن انجام می‌شود تا تجربه‌ای راحت و بی‌دردسر برای مشتریان و فروشندگان فراهم کند.

دستگاه‌های پوز (نقطه فروش) به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

انواع دستگاه‌های پوز و کاربردهای آن‌ها

دستگاه‌های پوز (نقطه فروش) به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای کاربردهای خاص طراحی شده‌اند:

1. پدستگاه پوز ثابت (Fixed POS)پ: برای فروشگاه‌های خرده‌فروشی و رستوران‌ها مناسب است و شامل یک واحد اصلی ثابت با نمایشگر، صفحه کلید و خواننده کارت است.

2دستگاه پوز سیار (Mobile POS): قابل حمل است و شامل تبلت یا گوشی هوشمند به همراه خواننده کارت و چاپگر قابل حمل می‌شود، مناسب برای فروشگاه‌های خیابانی و رویدادها.

3دستگاه پوز جمع و جور (Compact POS): طراحی فشرده و کوچک دارد و مناسب برای فروشگاه‌های کوچک و کافی‌شاپ‌ها است.

4.دستگاه پوز با قابلیت پرداخت بی‌تماس (Contactless POS): برای پرداخت‌های سریع و بهداشتی با استفاده از کارت‌های بی‌تماس یا موبایل طراحی شده است، مناسب برای فروشگاه‌های زنجیره‌ای و رستوران‌ها.

5. دستگاه پوز آنلاین (Online POS): از طریق اینترنت و به‌صورت ابری عمل می‌کند و برای کسب‌وکارهای آنلاین و بزرگ مناسب است، قابلیت به‌روزرسانی و یکپارچه‌سازی با سیستم‌های دیگر را دارد.

هر یک از این دستگاه‌ها به‌تناسب نیازهای خاص کسب‌وکار و محیط استفاده، مزایا و کاربردهای متفاوتی ارائه می‌دهند.

شبکه‌های بانکی نقش اساسی و کلیدی در عملکرد دستگاه‌های پوز دارند.

نقش شبکه‌های بانکی در عملکرد دستگاه پوز

شبکه‌های بانکی نقش اساسی و کلیدی در عملکرد دستگاه‌های پوز دارند و بدون آن‌ها، فرآیند پردازش تراکنش‌ها ممکن نمی‌شود. زمانی که مشتری برای پرداخت از دستگاه پوز استفاده می‌کند، دستگاه اطلاعات کارت اعتباری یا دبیت را به شبکه بانکی ارسال می‌کند. شبکه‌های بانکی شامل بانک‌ها، پردازشگرهای پرداخت و درگاه‌های مالی هستند که این اطلاعات را دریافت و اعتبار کارت را بررسی می‌کنند. این سیستم‌ها با استفاده از پروتکل‌های امن و ارتباطات دیجیتال، وضعیت موجودی و اعتبار مشتری را تأیید کرده و در صورت صحت، اجازه انجام تراکنش را صادر می‌کنند.

پس از تأیید، مبلغ خرید از حساب مشتری کسر و به‌حساب فروشنده واریز می‌شود. شبکه‌های بانکی همچنین مسئول تأمین امنیت داده‌ها و پیشگیری از تقلب در تراکنش‌ها هستند. به‌این‌ترتیب، شبکه‌های بانکی با ارائه زیرساخت‌های ارتباطی و امنیتی، عملکرد صحیح و امن دستگاه‌های پوز را تضمین می‌کنند و به تسهیل فرآیند پرداخت‌های الکترونیکی کمک می‌کنند.

مزایا و معایب استفاده از دستگاه پوز در کسب‌وکار

استفاده از دستگاه‌های پوز (نقطه فروش) در کسب‌وکارها مزایا و معایب خاصی دارد که می‌تواند بر عملکرد و مدیریت مالی تأثیرگذار باشد. در ادامه، به بررسی این مزایا و معایب پرداخته می‌شود:

 مزایا:

1. تسهیل فرآیند پرداخت: دستگاه‌های پوز پرداخت‌های سریع و آسان را ممکن می‌سازند، که به کاهش زمان صف‌ها و بهبود تجربه مشتری کمک می‌کند.
2. امنیت بالاتر: دستگاه‌های پوز از تکنولوژی‌های رمزنگاری و امنیتی برای حفاظت از داده‌های مالی استفاده می‌کنند، که خطر سرقت اطلاعات کارت و تقلب را کاهش می‌دهد.
3. 3گزارش‌گیری و تحلیل داده‌ها: این دستگاه‌ها امکاناتی برای تولید گزارش‌های مالی و تحلیل داده‌های فروش ارائه می‌دهند که به کسب‌وکارها در تصمیم‌گیری‌های استراتژیک کمک می‌کند.
4. مدیریت موجودی و خدمات: دستگاه‌های پوز مدرن اغلب قابلیت‌هایی برای مدیریت موجودی و نظارت بر فعالیت‌های فروش را فراهم می‌آورند، که به بهبود کارایی عملیات کسب‌وکار کمک می‌کند.
5. پذیرش انواع روش‌های پرداخت: دستگاه‌های پوز امکان پذیرش پرداخت‌های مختلف از جمله کارت‌های اعتباری، دبیت، و پرداخت‌های بی‌تماس (NFC) را فراهم می‌کنند.

معایب:

1. هزینه‌های اولیه و جاری: خرید و نصب دستگاه‌های پوز ممکن است هزینه‌بر باشد و به‌علاوه، کسب‌وکارها ممکن است مجبور به پرداخت هزینه‌های ماهانه برای خدمات پردازش تراکنش شوند.
2. مشکلات فنی و نیاز به پشتیبانی: دستگاه‌های پوز ممکن است با مشکلات فنی مواجه شوند که نیاز به تعمیر و پشتیبانی فنی دارند. این مشکلات می‌توانند بر فعالیت کسب‌وکار تأثیر بگذارند.
3. وابستگی به اتصال اینترنت: بسیاری از دستگاه‌های پوز برای پردازش تراکنش‌ها نیاز به اتصال پایدار اینترنت دارند. مشکلات اتصال می‌تواند منجر به وقفه در خدمات شود.
4. حفاظت از داده‌های مشتری: در حالی که دستگاه‌های پوز از امنیت بالایی برخوردارند، اما هنوز ممکن است در معرض تهدیدات امنیتی و هک‌های بالقوه قرار داشته باشند.
5. پذیرش کارت‌های خاص: برخی دستگاه‌های پوز ممکن است از تمام انواع کارت‌ها و روش‌های پرداخت پشتیبانی نکنند که می‌تواند محدودیت‌هایی برای مشتریان به‌وجود آورد.

استفاده از دستگاه‌های پوز می‌تواند به بهبود عملکرد کسب‌وکار و رضایت مشتری کمک کند، اما نیاز است که کسب‌وکارها به دقت به مزایا و معایب آن توجه کرده و راهکارهای مناسب را برای مدیریت چالش‌ها پیدا کنند.

جمع‌بندی مطالب

دستگاه‌های پوز (نقطه فروش) ابزارهای حیاتی برای پردازش تراکنش‌های مالی در کسب‌وکارها هستند و به تسهیل پرداخت‌های سریع، امن و آسان کمک می‌کنند. این دستگاه‌ها با خواندن اطلاعات کارت، ارتباط با شبکه‌های بانکی برای تأیید اعتبار و پردازش تراکنش‌ها، به بهبود تجربه مشتری و کارایی فروشگاه‌ها می‌پردازند. علاوه بر تسهیل پرداخت، دستگاه‌های پوز امکاناتی مانند گزارش‌گیری و مدیریت موجودی را ارائه می‌دهند. با این حال، کسب‌وکارها باید به هزینه‌های خرید و نگهداری، مشکلات فنی و نیاز به اتصال اینترنت پایدار توجه کنند. در مجموع، دستگاه‌های پوز نقش کلیدی در بهبود عملکرد و رضایت مشتریان دارند.

ای تی ام پوز تهران

سوالات متداول

1. دستگاه پوز چگونه اطلاعات کارت مشتری را می‌خواند و پردازش می‌کند؟

– دستگاه پوز اطلاعات کارت مشتری را از طریق خواننده کارت که می‌تواند شامل نوار مغناطیسی، تراشه (Chip) یا فناوری بی‌سیم (NFC) باشد، می‌خواند. اطلاعات کارت به دستگاه منتقل می‌شود، سپس دستگاه با استفاده از اتصال به شبکه‌های بانکی، اعتبار کارت را بررسی و تراکنش را تأیید می‌کند. در صورت تأیید، مبلغ خرید از حساب مشتری کسر و به حساب فروشنده واریز می‌شود.

2. آیا دستگاه‌های پوز نیاز به اتصال اینترنت دارند و چرا؟

– بله، دستگاه‌های پوز معمولاً نیاز به اتصال اینترنت دارند تا بتوانند با شبکه‌های بانکی و پردازشگرهای پرداخت ارتباط برقرار کنند. این اتصال برای ارسال اطلاعات تراکنش، دریافت تأیید اعتبار و پردازش پرداخت‌ها به‌صورت آنی ضروری است. بدون اتصال اینترنت، دستگاه‌های پوز نمی‌توانند تراکنش‌ها را به درستی پردازش کنند.

3. چه اقداماتی باید برای حفاظت از داده‌های مالی و امنیت تراکنش‌ها در دستگاه پوز انجام داد؟

– برای حفاظت از داده‌های مالی و امنیت تراکنش‌ها، استفاده از دستگاه‌های پوز با قابلیت‌های امنیتی پیشرفته نظیر رمزنگاری داده‌ها و احراز هویت دو مرحله‌ای توصیه می‌شود. همچنین، باید از نرم‌افزارهای ضدویروس و فایروال‌ها برای محافظت از سیستم‌های متصل به دستگاه پوز استفاده کرد و اطمینان حاصل کرد که داده‌ها از طریق اتصال‌های امن منتقل می‌شوند. بررسی منظم و به‌روزرسانی دستگاه‌ها و نرم‌افزارهای مرتبط نیز به جلوگیری از آسیب‌پذیری‌های امنیتی کمک می‌کند.